Sinds enkele weken is er grote onzekerheid rond de toekomst van de Chinese financiële dienstverlener Anbang, die in Nederland in 2015 verzekeraar Vivat (het voormalige Reaal) overnam.

Topman Wu Xiaohui is sinds medio juni spoorloos. Volgens Anbang is hij om “persoonlijke redenen” tijdelijk niet in staat om zijn functie te vervullen, zo liet Anbang weten in een verklaring. Volgens diverse media zou Wu zijn gearresteerd in China.

Anbang is de afgelopen jaren in China fors gegroeid als verzekeraar en deed daarbuiten veel overnames. De afgelopen jaren waren er al twijfels over het verdienmodel van Anbang in China en de manier waarop het bedrijf is gefinancierd.

Het wankele verdienmodel zou in combinatie met de snelle groei de reden zijn geweest dat de Chinese overheid heeft ingegrepen, zo stelt de Financial Times maandag. Er zou in de ogen van de Chinese autoriteiten een financieel ‘systeemrisico’ zijn ontstaan.

De krant schetst in een eigen analyse wat de grootste knelpunten zijn

  • Anbang heeft de afgelopen jaren via Chinese banken miljoenen lijfrente-achtige producten verkocht: spaar- en beleggingsconstructies voor aanvullend inkomen, gekoppeld aan overlijdensrisicoverzekeringen.
  • Afgelopen jaar bedroeg het premie-inkomen uit de verkoop van verzekeringen 505 miljard yuan, omgerekend 66 miljard euro. In 2013 was dat slechts 26 miljard renminbi, ofwel 3,4 miljard euro.
  • Het verdienmodel van Anbang leunt op beleggingsproducten die vaak op kortere termijn uitkeringsverplichtingen meebrengen, terwijl de onderliggende beleggingen veel meer een lange-termijnkarakter hebben, en lastig snel contant te maken zijn.
  • Anbang kreeg in 2014 een kapitaalinjectie van zo'n 8 miljard euro, maar heeft zijn snelle groei sindsdien vooral gefinancierd door veel te lenen. Volgens de FT waren de schulden van Anbang in 2014 slechts drie keer zo groot als het eigen vermogen; afgelopen jaar paste het eigen vermogen liefst 17 keer in de schulden.
  • De vrees bij de Chinese autoriteiten is dat Anbang in een situatie terecht kan komen, waarbij het op korte termijn hoge uitkeringsverplichtingen heeft, terwijl de premie- en beleggingsinkomsten achterblijven. "Het doel van de toezichthouders is om de financiering met schulden terug te dringen en het financiële risico te beperken. Daarom proberen ze de verkoop van nieuwe beleggingsverzekeringen af te remmen", aldus analist Wei Hou van Sanford C. Bernstein in Hongkong, tegen de FT.
  • De Chinese autoriteiten hebben waarschijnlijk wel een noodplan klaar liggen om Anbang van liquide middelen te voorzien, mocht dat nodig zijn, zo stelt onder zoeker Yang Guoying van de China Financial Think Tank tegen de Britse zakenkrant.

Anbang heeft de afgelopen jaren buiten China een aantal grote overnames gedaan, waaronder die van het Waldorf Astoria Hotel in New York. En dus ook de Nederlandse verzekeraar Vivat, het voormalige Reaal dat door de Nederlandse staat in 2015 aan Anbang werd verkocht.

Vivat/Reaal stond er twee jaar geleden zeer slecht voor en kon overleven doordat Anbang een kapitaalinjectie van 1,3 miljard euro deed.  Tegelijk werd hard ingegrepen in de organisatie: binnen anderhalf jaar tijd werd een derde van het personeel geschrapt bij Vivat; ongeveer 1.200 banen verdwenen. Per saldo werd in 2016 een winst van 159 miljoen euro geboekt.

Anno 2017 staat Vivat er dus een stuk beter voor dan twee jaar geleden. De vraag is wel of de Chinese topman Wu terugkeert bij moederbedrijf Anbang en of de internationale strategie in stand blijft, als de Chinese overheid zich sterker met Anbang gaat bemoeien. Kortom: blijft Vivat Chinees?